Historie van de kerk

Geschiedenis

Het oude dijkdorp Garmerwolde ligt in de streek die vroeger Vierendeel heette en de huidige gemeente Ten Boer besloeg. Meer dorpen in deze omgeving dragen namen die eindigen op ‘wolde’, wat zoveel als bos betekent. Vanaf de 10^e of 11^e eeuw begonnen bewoners van nabij gelegen wierden de Woldstreek te ontginnen. Het gebied werd welvarend, er verrezen fraaie parochiekerken en er vestigden zich meerdere kloostergemeenschappen in dit gebied, wat bijdroeg aan de verdere ontwikkeling van de streek.

De romano-gotische kruiskerk van Garmerwolde werd in de tweede helft van de 13^e eeuw gebouwd bij een zware en sobere toren, die uit het midden van die eeuw dateert. Het gebouw, gedekt met meloenvormige koepelgewelven,werd in één keer opgetrokken. In 1859 vond een ingrijpende wijziging plaats: het schip werd afgebroken. Van 1941-‘43 werd een nogal harde restauratie uitgevoerd, maar de tijd heeft de al te "nieuwe" aanblik gelukkig verzacht en de gereconstrueerde gedeelten voegen zich nu onopvallend in het geheel. Bij deze restauratie werd de omtrek van het schip door laag opgemetselde muren zichtbaar gemaakt; het hoger opgaande muurwerk, dat bij het dwarspand aansluit, en de traptoren zijn echter oud.

De schilderingen op de muren en gewelven zijn begin 16^e eeuw aangebracht, misschien door Jan van Aken, een kloosterbroeder, van wie we weten dat hij o.a. in Sellingen en Sleen gewerkt heeft. Bij de restauratie zijn onder de schilderingen resten gevonden van een oudere, romano-gotische versiering, die uitging van het metselverband van de gewelven. Op het gewelf in het noordelijke dwarspand zijn scènes uit Maria's leven afgebeeld: de Aankondiging van Christus' geboorte, de Geboorte, de Aanbidding door de Wijzen en Maria's Sterfbed en Tenhemelopneming . Op het gewelf van de viering zien we de vier evangelisten: Mattheus met de engel, Marcus met de leeuw, Lucas met de os en Johannes met de adelaar. Op het gewelf in het zuidelijke dwarspand scènes uit Christus' lijdensgeschiedenis : de Gevangenneming in de hof van Gethsemané, Christus voor Pilatus, de Kruisiging en de Opstanding.

De laat barokke preekstoel uit 1740 is na 1859 in het midden van de ruimte geplaatst. In het noordelijke dwarspand staat een herengestoelte met een later aangebracht, rijk gesneden opzetstuk uit het eind van de 17^e eeuw. De wapens op de bank zijn van het echtpaar Julsingh-Heinsius, eigenaars van twee borgen onder Garmerwolde.
Détour de l'eglise en Français Traduction faite par Hanneke de Graaf  

Guided Tour in English  Translation made by Robbert Prins